Ammuen Pay Daytoy

INYANUSIO TI KONGRESO TI MALOLOS

ITI PUBLIKO TI PANNAKIGUBAT KONTRA ITI ESTADOS UNIDOS

Retrato N.o9

[Koleksion Dagiti Nagkauna a Ladawan iti Siudad

ti Laoag ken Pagilian a Filipinas]

IDI Hunio o2, 1899, indeklara ti Kongreso ti Malolos

iti pannakigubat kontra iti Estados Unidos. 

Ni Pedro Paterno ti agdama a presidente idi

ti nangiproklama ti pakaseknan iti gubat.

.

.

.

.

.

INYANUSIO TI KONGRESO TI MALOLOS

ITI PUBLIKO TI PANNAKIGUBAT KONTRA ITI ESTADOS UNIDOS

Retrato N.o9

[Koleksion Dagiti Nagkauna a Ladawan iti Siudad

ti Laoag ken Pagilian a Filipinas]

Rudy Ram. Rumbaoa

koleksiondagitinagkaunaaladawan.blogspot.com

[Nabulod ti ladawan a nausar iti Philippine News Agency

archives, The Development of Philippine Politics--

Maximo M. Kalaw, Manila, 1927]

 

Ammuen Pay Daytoy

PANAGTITIPON

Retrato, No. o5

[Koleksion Dagiti Nagkauna a Ladawan iti Siudad ti Laoag

ken Pagilian a Filipinas]

Pangtitipon dagiti ilustrados idiay Madrid, Espania.

Naala ti ladawan iti Pagserkan ti Madrid Building

idi 189o.

.

.

.

.

.

PANAGTITIPON

Retrato, No. o5

[Koleksion Dagiti Nagkauna a Ladawan iti Siudad ti Laoag

ken Pagilian a Filipinas]

Rudy Ram. Rumbaoa

wwwkoleksiondagitinagkaunaaladawan.blogspot.com

[nabulod ti ladawan a nausar]

 

ILOCANO MANIPUD ITI ILOCOS NORTE TI KAUNAAN A FILIPINO OLYMPIC MEDALIST

ILOCANO MANIPUD ITI ILOCOS NORTE TI KAUNAAN A FILIPINO OLYMPIC MEDALIST

Retrato, No. 33

[Koleksion Dagiti Nagkauna a Ladawan iti Siudad ti Laoag ken Probinsia iti Ilocos Norte]

NI TEOFILO YLDEFONSO ti kaunaan a Filipino iti Southeast Asian Nations ti nakasukit ti medalia iti Olympic games---ken kakaisuna a kaunaan a Filipino a nangabak iti adu ken nagduduma nga Olympic medals.

Nayanak ni Teofilo iti Piddig, Ilocos Norte. Awan nangsanay kenkuana nga aglangoy. Bukodna a kabaelan nga aglangoy ti nangted kenkuana ti panagtalek iti bagi. Iti panagsanayna nga aglangoy iti Guisit River ti nakasanayanna a husto ti teknik iti panaglangoy. Ti breaststroke a panaglangoy ti nangted kenkuana iti balitok a medalia iti Far Eastern Games ken ti back-to-back ti nakasukitanna pay iti pirak a medalia [bronze medal] idi tawen 1928 ken 1932 Olympics. Naawagan ni Yldefonso iti "Father of the Modern Breaststroke gapu ta binaliwanna a namimpinsan ti teknik daytoy a klase ti panaglangoy.

Iti labes daytoy nga ay-ayam a pagesmanna, maysa pay ni Yldefonso a patriotiko wenno ti panangipakita ti panangipateg iti bukod a pagilian. Kas kameng iti Philippine Scout, nakirinnupak kadagiti kabusor iti Battle of Battan idi Maikadua a Gubat ti Sangalubongan. Nalasatanna ti makuna a Death March ngem kalpasan dayta, nagpukaw iti concentration camp idi tawen 1942.

Agtultuloy ti leyendo ni Yldefonso agingga ita gapu ti impakita ken impariknana saan laeng nga iti benneg ti ay-ayam ken Olimpiko no di pay ket ti tured, kinaandur, abilidad nga aganus ken kabaelan nga agsakripisio ti nangsukog iti kinataona---ti pudno nga inspirasion iti naangay a Palarong Pambansa 2o25 iti Probinsia ti Ilocos Norte.

.

.

.

.

.

ILOCANO MANIPUD ITI ILOCOS NORTE TI KAUNAAN A FILIPINO OLYMPIC MEDALIST

Retrato, No. 33

[Koleksion Dagiti Nagkauna a Ladawan iti Siudad ti Laoag ken Probinsia iti Ilocos Norte]

Rudy Ram. Rumbaoa

koleksiondagitinagkaunaaladawan.blogspot.com

[nabulod ti ladawan a nausar]

 

TI LAOAG-ILOCOS NORTE TRACK TEAM BOYS, 1910

TI LAOAG-ILOCOS NORTE TRACK TEAM BOYS, 1910

Retrato, No. 32

[Koleksion Dagiti Nagkauna a Ladawan iti Siudad ti Laoag ken 

Probinsia iti Ilocos Norte]

NAKALALAGIP ti historiko a pakasaritaan daytoy ladawan a nasurat 

a mangitantan-ok kadagiti umaayam a lallaki iti Laoag-Ilocos Norte Track Team idi tawen 191o bayat ti kinaagtutubo a pigsa 

ken napnoan espiritu ti kina-atletiko a kababalin a panagduyos

iti ehersisio ken ay-ayam.

Makita iti ladawan a nagkawes laeng ti team boys iti simple 

nga atletiko nga aruat wenno pagan-anay a mangirepresentante 

ti imahe ti organisado nga ay-ayam iti Filipinas

idi un-unana a panawen no sadino a makipaset ti lokal 

a komunidad iti pisikal a kompetision kas paset ti edukasion 

ken pagliwliwaan.

Maysa nga ili ti Laoag nga am-ammo kadagiti napnoan maris 

ken pakasaritaan ti kultura ken nagrugian a nagsursuroan 

ti kinadisiplinado a talento dagiti umaayam idi 2oth century.

Ipakita daytoy a ladawan ti manmano wenno naidumduma a buya 

ti kina-atletiko a langa iti tradision ti ilocos Norte 

a mangitandudo ken mangitangsit ti dayaw ken determinasion

ti agtutubo nga atletiko a mangsaranget ken mangsukog 

ti pakasaritaan ti ay-ayam iti rehion.

.

.

.

.

.

TI LAOAG-ILOCOS NORTE TRACK TEAM BOYS, 1910

Retrato, No. 32

[Koleksion Dagiti Nagkauna a Ladawan iti Siudad ti Laoag ken

Probinsia iti Ilocos Norte

Rudy Ram. Rumbaoa

wwwkoleksiondagitinagkaunaaladawan.blogspot.com

[Nabulod ti ladawan a nausar iti Herencia Filipinas]

 

Torre a Pagkampanaan ti Bacarra Church-- ti "Acrobatic Bell Tower of Bacarra"

TORRE A PAGKAMPANAAN TI BACARRA CHURCH

Retrato, 31

[Koleksion Dagiti Nagkauna a Ladawan iti Siudad ti Laoag 

ken Probinsia iti Ilocos Norte]

Dagiti duog ken agdama a ladawan ti torre a pagkampanaan iti simbaan ti St. Andrew the Apostle Parish, wenno ti nalatak nga awagna a Bacarra Church, Bacarra, Ilocos Norte.

Nabangon ti simbaan idi 1593 babaen kadagiti praile nga Agustino [Augustinian Friars] ken indeklara ti National Historical Commission of the Philippines [NHCP] ken National Cultural Treasure by the National Museum of the Philippines [NMP] a kas National Historical Landmark

Naawagan pay ti torre a kas "Acrobatic Bell Tower of Bacarra."

.

.

.

.

.

TORRE A PAGKAMPANAAN TI BACARRA CHURCH

Retrato, No.31

Koleksion dagiti Nagkauna a Ladawan iti Siudad ti Laoag ken Probinsia iti Ilocos Norte

Rudy Ram. Rumbaoa

koleskiondagitinagkaunaaladawan.blogspot.com

[nabulod dagiti ladawan ken ni Francis Pascua Cabuyaban]

Shoemart, 1958

SHOEMART [SM], 1958

Retrato, No. 3o

[Koleksion Dagiti Nagkauna a Ladawan iti Siudad ti Laoag 

ken Pagilian a Filipinas]

NABANGON ti immuna q pagtagilakuan ti Shoemart [SM] iti pagilian a Filipinas idi tawen 1958 babaen ti fundadorna, Henry Sy, Sr., iti downtown Manila.

Maipagarup a nangrugi iti bassit a pagtagilakuan ti sapatos iti Carriedo Street.

Idi tawen 1972, naipadakkel ti pagtagilakuan ket nagbalin daytoy a kaunaan nga SM Department Store nga am-ammo a SM Quiapo.

.

.

.

.

SHOEMART [SM], 1958

[Koleksion Dagiti Nagkauna a Ladawan iti Siudad ti Laoag ken Pagilian a Filipinas]

Rudy Ram. Rumbaoa

wwwkoleksiondagitinagkaunaaladawan.blogspot.com

[Nabulod ti ladawan a nausar]

 

Puentes De Amor

PUENTES DE AMOR

Retrato, No. 2o

[Koleksion Dagiti Nagkauna a Ladawan iti Siudad ti Laoag]

DI nakita wenno di nabigbig [nga insigida] a maysa kadagiti [na]tawid nga imprastraktura a rangtay

ti Puentes De Amor a maipannakkel a kukua iti Probinsia ti Ilocos Norte.

Masarakan ti nasao a rangtay iti Barangay Barit iti Siudad ti Laoag. Daytoy a "Puente De Barit" ti

maysa kadagiti uppat nga Spanish Bridges ti Laoag: ti Barit, Tupec, Bulangon ken San Mateo.

Dinakamat ken nairaman dagiti uppat a rangtay iti datos nga insumite ni Ilocos Norte Civil Governor Camillo Millan a naidukomento pakaseknan ti estado ti probinsia idi 1887.

Napreserba ti panangisurat [handwritten report] ni Millan ti dukomento iti National Archives of the Philippines.

.

.

.

.

.

PUENTES DE AMOR

Retrato, No. 2o

[Koleksion Dagiti Nagkauna a Ladawan iti Siudad ti Laoag]

Rudy Ram. Rumbaoa

wwwkoleksiondagitinagkaunaaladawan.blogspot.com]

[Nabulod ti ladawan a nausar]

 

Marcos Hall of Justice

MARCOS HALL OF JUSTICE

RETRATO N.18

[Koleksion Dagiti Nagkauna a Ladawan iti Siudad ti Laoag]

MASARAKAN ti CARCEL PUBLICA iti amianan ti Laoag City Hall

ken abagatan a laud ti Kapitolio iti Probinsia ti Ilocos Norte-- a pagopisinaan [nakaibalayan] ti Regional, City ken Municipal Trial Courts iti agdama.

Maysa laeng a kadsaaran [bilang ti katuon] ngem dakkel ken nalawa a nasukog ti kuadrado iti tengnga ti pasdek. Idi nagbayag, nanayonan iti maysa pay a katuon ti pasdek nga am-ammo ita ti nagan a Marcos Hall of Justice.

Maawagan iti Royal Audiencia ti korte suprema idi panawen ti kastila. Ipanguluan/Idauluan ti maysa a presidente nga isu ti Gobernador-Heneral ti Royal Audiencia. Maawagan dagiti miembro ti Korte Suprema iti Oidores a pakaibilangan ti dua a fiscal-- maysa ti agpaay a mangasikaso ti kaso-kriminal idinto ti maikadua tamingenna dagiti kaso-pangsibil.

Idi tawen 1893, naestablisar ti territorial audiencia iti Cebu ken maysa iti Vigan. Ipanguluan met laeng ti Presidente ken dagiti miembrona a maawagan iti Associate Justices ti Territorial Audiencia. Ofisial nga adda iti poder [hurisdiksion] dagitoy nga Associate

Justices mainaig iti panagaramid kadagiti desision ti mayapela a kaso-kriminal.

Ti Marcos Hall of Justice iti lugar a nangdependaran ti agtutubo a Ferdinand Marcos ti bagina iti pannakausig ti nakairamananna a kaso ti Nalundasan murder. Bayat ti kaaddana iti pagbaludan, ditoy a nagadal [nagrebiu] ti preparasionna para iti bar examinations a nakagun-odanna

ti kangatoan a puesto ti grado. Ket kas maysa nga abogado ken nangiyabogado iti bagbagina, winaswas ti Korte Suprema ti kaso a nakairamananna gapu't kinakurang ti ebidensia kontra kenkuana.

.

.

.

.

.

MARCOS HALL OF JUSTICE

Retrato N.18

[Koleksion Dagiti Nagkauna a Ladawan iti Siudad ti Laoag]

Rudy Ram. Rumbaoa

wwwkoleksiondagitinagkaunaaladawan.blogspot.com

[nabulod dagiti ladawan a nausar]

 

ILOCOS NORTE NATIONAL HIGH SCHOOL [INNNHS]

ILOCOS NORTE NATIONAL HIGH SCHOOL [INNNHS]

RETRATO N.17

[Koleksion Dagiti Nagkauna a Ladawan iti Siudad ti Laoag]

SIDADAYAW ti Ilocos Norte National High School

[dati nga Ilocos Norte High School] a nagsurat iti bukodna 

a pakasaritaan kadagiti naglabas a tawen--

nga in-inut a nagbalin a pakasaritaan ken pakabigbigan

ti nagbalin a historia daytoy.

Namuangayan daytoy a pakasaritaan a pakairamanan 

ti organisasion ken pannakabangon iti first year class

idi 19o6 a ditoy ti nakaibalayan ti elementary grades

iti Acosta Building.

Nabangon ti second year class idi 19o9 a sinaruno 

ti third class idi 191o. Kamaudiananna, nakompleto

ti sibubukel a kurso idi 1916--eksakto sangapulo a tawen

kalpasan a naestablisar ti klase iti umuna a tawen.

Nakompleto a nabangon idi 19o9 ken naawagan ti umuna

a permanente a pasdek iti Ilocos Norte Provincial High School,

dua a tawen kalpasan a nagiyalokar ti Honorable Board

iti nesesita ken maikanatad a pundo ti pannakagastos iti 

pannakabangon ti pasdek. Daytoy nga istraktura ket ti agdama

nga Related-Subjects-Building ti Ilocos Norte College of Arts and Trades [INCAT] ita. 

Tapno masupusopan ti panagkurang dagiti pasdek ken panagadu

dagiti estudiante nga agbasa, nabangon ti baro a pasdek

idi 1929 iti kaarruba a disso nga isu ita ti nagtakderan

ti Ilocos Norte National High School. Ngem daksanggasat

ta nauram ken nakaro a nadadael ti nasao a pasdek idi Hunio 1941

isut' gapuna nga iti sumaruno a serrek ti klase,

iti grandstands wenno dakkel ken nalawa nga entablado

ti provincial grounds ken sumagmamano a naupaan

a balbalay ti nagklasian/nagbasaan dagiti estudiante.

Bayat dagiti tawen ti gubat iti okupasion ti Hapon,

adda dua a nagsina a pasdek-- naawagan dagitoy

iti Boys' High School ken Girls' High School.

Naperdi ti pasdek idi 1946 isut' gapuna a nateramaan

ken napabaro iti tulong ti Estados Unidos iti babaen

ti Rehabilitation Act of 1946.

.

.

.

.

.

ILOCOS NORTE NATIONAL HIGH SCHOOL [INNHS]

Retrato N.17

Rudy Ram. Rumbaoa

wwwkoleksiondagitinagkaunaaladawan.blogspot.com

*Nabulod dagiti ladawan a nausar ken ni Luther Parker/

Philippine National Library

 

ILOCOS NORTE HEROES MEMORIAL [INHM] HALL wenno ti nalatak nga awagna a "HEROES HALL"

ILOCOS NORTE HEROES MEMORIAL [INHM] HALL wenno ti nalatak nga awagna a "HEROES HALL"

RETRATO N.28

[Koleksion Dagiti Nagkauna a Ladawan iti Siudad ti Laoag]

MAYSA kadagiti naimballigian unay a napasamak iti probinsia idi nasapa a tawen ti 1970’s ket ti pannakabangon ti Ilocos Norte Heroes Memorial [INHM] Hall, wenno ti nalatlatak nga awagna a “HEROES HALL” iti sentro ti Siudad ti Laoag. Masarakan daytoy a pasdek iti asideg ti Laoag City Plaza [wenno Aurora Park ita], Marcos Hall of Justice, Laoag Central School, torre ti pagkampanaan ni San Guillermo, dagiti simbaan ti Katoliko Romano ken Aglipayano, City Hall ti Laoag ken Kapitolio ti Probinsia iti Ilocos Norte. Dati pay a naawagan ti nasao a pasdek iti “Ablan Heroes Memorial Hall.” Immabot iti tallopulo ket tallo tawen ti konstuksion sakbay a nalpas ti nasao a pasdek.

Naisangsangayan ti kontribusion ti pasdek iti pakasaritaan ti probinsia ti lugar a nagtakderan ti Heroes Hall iti agdama. Dakkel nga espasio ti nasao a lugar a nagserbi a pakaangayan dagiti sosial, kultural ken politika a parambak kas iti civic-military parades, pasala, demonstrasion ti paay-ayam, trade fairs, political rallies, evening dances, coronation rites ken pagpabuyaan iti karnibal.

Nabangon ti Gabaldon a disenio ken klasena a pasdek iti Laoag Central School idi tawen 1929, nagtalinaed ti nasao a lugar a silulukat kadagiti amin a maangay a parambak agingga a narugian ti pannakabangon ti pasdek kalpasan ti Maikadua a Gubat iti Sangalubongan.

Narugian ti konstruksion ti Ablan Heroes’ Memorial Hall iti panawen ti panagtugaw ni Diputado Dr. Damaso T. Samonte iti Umuna a Distrito ti Ilocos Norte, 1946-1949. Ngem daksanggasat ta napasardeng ti proyekto gapu iti panagkurang ti pundo a nausar. Nupay kasta gapu iti singasing wenno mosion ni Gobernador Elizabeth Marcos-Keon, agdama a gobernador idi, inaprobaran ti provincial board iti Ilocos Norte ti 1971 resolution no. 48 a P10,000.00 manipud iti Roads and Bridges Fund ti probinsia tapno maileppas ti Ablan Heroes Memorial Hall. Nagtultuloy ti panagdur-as ti konstruksion agingga iti tawen 1974. Iti napintas a panangidaulo ni Gob. Marcos-Keon ti probinsia, nabaliwan ti Ablan Heroes’ Memorial Hall iti Ilocos Norte Memorial Hall [INMH] a naidedikar ken naisagut kadagiti amin a bannuar ti Ilocos Norte.

Naawagan pay ti pasdek a maysa kadagiti kapintasan nga architectural marvel ken simbolo iti progreso ti probinsia.

Ti Heroes Hall ket 4-storey building. No addaka iti ngato [rooftop] a paset ti pasdek, nalawag a matannawagan ken makita iti baba ti Karayan Padsan ken intero a pakabuklan ti Gilbert Bridge [Marcos Bridge itan].

Dramatiko ti karakter a buya ti INMH ta nausar ti columns ken arc-window a disenio a maitulad kadagiti pasdek iti Amerika.

Iti agdama, inukoparan ken paglakuan ti SM Hypermarket a kukua ti SM Prime Holdings nga idauluan ni Henry Sy, Sr., pondador ti SM Supermalls.

.

.

.

.

.

ILOCOS NORTE HEROES MEMORIAL [INHM] HALL wenno ti nalatak nga awagna a "HEROES HALL"

RETRATO N.28

[Koleksion Dagiti Nagkauna a Ladawan iti Siudad ti Laoag]

Rudy Ram. Rumbaoa

wwwkoleksiondagitinagkaunaaladawan.blogspot.com

*Nabulod dagiti ladawan a nausar iti PGIN CMO/Alaric A. Yanos]